Begroting 2019 - 2022

2. Leefbaar Venlo

Wat willen we bereiken?

De ambitie van dit programma is in Venlo een optimale aansluiting bij de eisen en wensen ten aanzien van de gemeentelijke dienstverlening en de woon- en leefomgeving (dienstbaar, schoon, heel en veilig).

De daarvan afgeleide doelstellingen zijn……

Derhalve kent het programma de volgende programmalijnen (subdoelen):

  1. Dienstverlening
  2. Openbare orde en Veiligheid
  3. Wonen
  4. Omgeving
  5. Bereikbaarheid

De programmalijn Dienstverlening heeft als doelstelling het leveren van gemeentelijke diensten, producten en informatie op een effectieve en efficiënte wijze en zoveel mogelijk aansluitend bij de klantwensen.

De programmalijn Openbare orde en Veiligheid heeft als doelstelling samen met de inwoners invulling geven aan de veiligheid (in wijken en buurten)

De programmalijn Wonen heeft  het bieden van een aantrekkelijke woonomgeving als doelstelling

De programmalijn Omgeving heeft als doelstelling het in standhouden van een aantrekkelijke, hele en veilige leefomgeving

De programmalijn Bereikbaarheid heeft het realiseren van een verkeersveilige en bereikbare stad en regio als doelstelling

De outcome-indicatoren waarmee we de voortgang op de doelstellingen meten, worden in 2019 in samenspraak met de raad vorm gegeven.

In de Strategische visie Venlo 2030 en in (eventuele deelvisies) is deze ambitie als volgt verwoord:
Programmalijn 1: Dienstverlening

In de Strategische visie Venlo 2030 wordt de gewenste dienstverlening als volgt beschreven:

“In 2030 komt een klant- burgers, bedrijven, instellingen en partners in en om Venlo- nooit aan het “verkeerde loket” en biedt de gemeente pro-actief diensten aan. De gemeente biedt de klant één contactpersoon die fungeert als persoonlijk adviseur. De gemeente kent het complete palet aan wensen en behoeften van de klant en past zijn dienstverlening daar zoveel mogelijk op aan. Dat betekent voor de zelfredzame klant dat deze zoveel als mogelijk via de digitale snelweg diensten krijgt aangeboden en hiervoor niet meer naar het stadskantoor hoeft. Bezoek blijft natuurlijk wel mogelijk, want de klant bepaalt zelf via welk kanaal hij zaken met ons wil doen”.

Naast de ambities uit de Strategische Visie Venlo 2030 die terug te vinden zijn in de programmalijn Dienstverlening, zijn ook ambiteis uit de Dienstveleningsvisie 'Venlo Voorop' (2015) in de programmalijn terug te vinden. De dienstverleningsvisie 'Venlo Voorop' (2015) reikt de organisatie drie centrale werkprincipes aan:

  1. we denken vanuit de leefwereld van onze klanten en relaties. We stellen niet onze eigen processen centraal, maar het klantproces. Dat proces is voor die klant logisch en verloopt gemakkelijk, snel en correct.
  2. we streven naar eenvoud. We houden onze werkprocessen tegen het licht en stellen steeds de vraag: wat heeft de Venlonaar hieraan? In onze communicatie zijn we gericht op de ontvanger. Ook daarin staan eenvoud en helderheid voorop.
  3. we zijn één geheel. Dienstverlening is van de hele gemeente en iedere ambtenaar is medeverantwoordelijk voor de kwaliteit daarvan. Onze klanten en andere relaties ondervinden geen last van de manier waarop wij onszelf hebben georganiseerd.

Hoe onze inwoners de gemeentelijke dienstverlening ervaren, heeft grote impact op de relatie van bestuur en organisatie met de samenleving. Voor het opbouwen en behouden van vertrouwen is noodzakelijk dat we als gemeente goed bereikbaar zijn.  We richten  onze aandacht in de komende tijd daarom op het verbeteren van de (telefonische) bereikbaarheid. Voor andere onderdelen van onze dienstverlening is in de huidige tijd alleen ruimte voor een sobere maar doelmatige inrichting.

Programmalijn 2: Openbare orde en Veiligheid

In de Strategische Visie 2030 wordt gesteld dat op buurtniveau de saamhorigheid sterk is toegenomen en daardoor de onveiligheid ‘sterk‘ is gedaald. Dit beeld maakt dat de gemeente zich met name wil richten op het buurt- en wijkniveau voor de veiligheid in de brede zin van het woord. Venlo vervult op verschillende onderdelen van deze programmalijn een functie die verder reikt dan die voor de inwoners van de gemeente Venlo, namelijk voor vrijwel alle inwoners uit Noord - en Midden-Limburg (bijvoorbeeld 'Veilig Thuis').

Daarnaast draagt deze programmalijn bij aan de hoofdopgave ‘het vermogen van de stad om iedere inwoner van Venlo een veilige leefomgeving te bieden met voldoende mogelijkheden om mee te doen’ uit de Sociale Structuurvisie Venlo 2022  ‘Ik ken jouw naam, jij de mijne. Samen zijn wij Venlo’ . De programmalijn Openbare orde en Veiligheid levert met name een bijdrage aan de kernopgave ‘Iedereen heeft recht op een veilig bestaan en werkt mee aan een veilige leefomgeving’ uit deze visie.
Je veilig voelen c.q. veilig zijn, is de basis om te kunnen functioneren, om mee te kunnen doen en om je te kunnen ontwikkelen. Je wilt leven in een omgeving zonder (huiselijk) geweld, waarin eenieder zich aan de regels houdt, met  veilige woningen en gebouwen. Een omgeving waarin je als persoon, wie je ook bent of wat je achtergrond ook is, wordt gerespecteerd. Veiligheid is vanuit dat beeld een verantwoordelijkheid van ons allemaal. Is de veiligheid echter in het geding, dan grijpt de overheid resoluut in. Wetten worden gehandhaafd en er wordt toegezien op de openbare orde.
De wettelijke basis voor het handelen van de overheid is onder meer te vinden in de Gemeentewet, de Politiewet (2012) en de Wet op de veiligheidsregio’s. De rol van de lokale overheid is in deze wetgeving vastgelegd en is in de afgelopen jaren geëvolueerd van een regel- en handhavingsrol naar een meer omvattende regierol op het gebied van openbare orde en veiligheid.

Daarbij voert de burgemeester het gezag over de openbare orde en de hulpverlening; de officier van justitie voert het gezag over strafrechtelijke handhaving en taken ten dienste van justitie. In de ‘driehoek’ bepalen burgemeester, politie en openbaar ministerie op basis van de actuele veiligheidssituatie de taakuitvoering van de politie. Feitelijk worden afspraken gemaakt over wat de politie doet, waarbij het integraal veiligheidsbeleid het vertrekpunt vormt.  

Programmalijn 3: Wonen

Vanuit deze programmalijn wordt een belangrijke bijdrage geleverd aan de hoofdopgaven van de Strategische visie 2030 en meer in het bijzonder aan het daarin benoemde thema Veelzijdige stad in het groen”. Hiermee sluit deze programmalijn ook aan op de regiovisie “Regio in Balans”, en dan met name op het thema  “Boeien en Binden”.
Ambities Strategische Visie 2030

In het gekozen voorkeursscenario ‘Venlo kansenstad’ uit de Strategische Visie worden de volgende voor de programmalijn Wonen relevante ambities aangegeven:

  • Binnen Venlo zorgt de diversiteit van onderscheidende delen van de gemeente voor vitaliteit en stabiliteit.
  • Door enerzijds langjarig gericht te investeren in een kwalitatief hoogwaardige woonomgeving, maar ook ruimte te maken voor met name de groeiende studentenpopulatie, is de bevolking weer langzaam gaan groeien.
  • Iedereen kan in Venlo wonen. Het wonen in Venlo voorziet in alle treden van de woonladder.
  • Jonge gezinnen vestigen zich bij voorkeur in de kleinere kernen en grote wijken.
  • Wonen in Venlo betekent aantrekkelijk wonen in een groene woonomgeving, goed bereikbaar en met een zo breed mogelijke toepassing van de principes van C2C.
  • Als een paar groene vingers strekt de groene omgeving rondom de stad zich uit tot aan de binnenstad.

Het versterken van de woonomgeving is essentieel voor het vasthouden en aantrekken van inwoners. De ambities op het gebied van bevolkingssamenstelling (binden van kenniswerkers) stellen daarbij extra eisen aan de beschikbaarheid van hoogwaardige woonmilieus in stad en regio. Dit betekent dat er te allen tijde een aantrekkelijk gedifferentieerd aanbod van woningen aanwezig (‘op voorraad’) zal moeten. Daarnaast willen we de ruimtelijke kwaliteit van het buitengebied benutten en uitbouwen door samen met onze (regionale) partners te anticiperen op het provinciaal en rijksbeleid op het gebied van erfgoed, groen-, natuur, landschaps- en watersystemen met in 2018 extra aandacht voor het Deltaprogramma (wateropgave).

Programmalijn 4: Omgeving

Deze programmalijn levert een bijdrage aan de opgaven uit de Strategische visie 2030, in het bijzonder aan het thema “Veelzijdige stad in het groen”. In het gekozen voorkeursscenario “Venlo kansenstad” uit de Strategische Visie 2030 worden op basis van het thema “Veelzijdige stad in het groen” de volgende voor het programmalijn Omgeving relevante ambities aangegeven:

  • Differentiatie op basis van diversiteit bestaande uit de combinatie van een stedelijk centrum met dorpskernen en wijken in een groen casco van Maas en natuur.
  • Een kwalitatief hoogwaardige woonomgeving door langjarig gerichte investering.
  • Eigen inzet van buurtbewoners door de buurt zelf (pilots) invulling te laten geven aan de inzet van beschikbaar onderhoudsgeld.
  • Doorontwikkeld wijkgericht werken, zodat er sprake is van betrokkenheid, inspraak en zelfbestuur.
  • Zo breed mogelijk toepassing van de principes van Cradle to Cradle.
  • Het bieden van een prettige fysieke leefomgeving.

Het versterken van de leefomgeving is essentieel voor het vasthouden en aantrekken van inwoners. Het in stand houden van een aantrekkelijke, hele en veilige leefomgeving hoort daarbij. Het beheer van de openbare ruimte, het beheer van informatie over de openbare ruimte en het gemeentelijk vastgoed geven hier uitvoering aan.
De ambities op het gebied van bevolkingssamenstelling (binden van kenniswerkers) stellen daarbij extra eisen aan de woon- en leefomgeving in stad en regio. Dat geldt ook voor wat betreft de economische ambities. Venlo profileert zich ook als aantrekkelijke vestigingsplaats voor bedrijven, onderwijs en kennisinstellingen. Ook streeft Venlo naar een gastvrije binnenstad; gastvrij voor bezoekers, bewoners (waaronder studenten) en ondernemers. En tot slot wordt ingezet op het benutten en uitbouwen van de ruimtelijke kwaliteit van het buitengebied. Ingezet wordt dus op diversiteit. Deze beleidskeuzen vragen om meer differentiatie qua beheer van de leefomgeving en gemeentelijke vastgoed en om een robuust informatiesysteem.
Ook differentiatie tussen wijken staat hoog op de agenda, waarbij nadrukkelijk wordt ingezet op betrokkenheid, inspraak en zelfs zelfbestuur van dorpen, wijken en buurten. Het gaat daarbij niet om het uitsluitend leunen op burgerinitiatieven, maar ook om het actief betrekken van de inwoners bij het maken van keuzes.
Belangrijk uitgangspunt van de gemeente Venlo vormt C2C als filosofie en instrument om de transitie naar onuitputtelijke grondstoffen, duurzame energie, klimaatadaptie en gezondheid op lokaal en regionaal niveau te realiseren dan wel te versnellen. De Venlo principes spelen, na nadere uitwerking voor dit raadsprogramma, meer dan voorheen een rol bij (aanbesteding van) beheer openbare ruimte en gemeentelijk vastgoed en bij vervangingsinvesteringen. Uiteraard zijn deze niet strijdig met vigerende wet- en regelgeving en zullen deze in pas lopen met de beschikbare middelen uitgaande van de TCO-methode (Total Cost of Ownership: het volledig inzichtelijk maken van alle kosten gerelateerd aan de aanschaf en gebruik gedurende de levenscyclus van ingekochte goederen en diensten).

Bij voorgaande aangetekend gaan we daarbij uit van een realistische doelstelling; de basis op orde brengen. Na jarenlange taakstellingen en bezuinigingen maken we  bewust keuzes. Dit om op diverse vlakken (groen, civiel, water enz.) activiteiten niet of gedeeltelijk uit te voeren conform de in begin 2019 nog vast te stellen gedifferentieerde kwaliteitsniveaus. Aan de ambitie van de Strategische visie 2030 ‘Een kwalitatief hoogwaardige woonomgeving door langjarig gerichte investering’ kan zodoende in het beheren van de openbare ruimte in beperkte mate invulling gegeven worden.

Programmalijn 5; Bereikbaarheid

Vanuit deze programmalijn wordt een belangrijke bijdrage geleverd aan de hoofdopgaven van de Strategische visie 2030 en meer in het bijzonder aan de daarin benoemde thema’s “Innovatieve en excellente stad” en “Venlo Internationaal” (bereikbaarheid) en “Veelzijdige stad in het groen” (verkeersveiligheid). Hiermee sluit dit programma ook aan op de regiovisie “Regio in Balans”, en dan met name op de thema’s “Innoveren en Vermarkten” (bereikbaarheid) en “Vitale gemeenschappen” (verkeersveiligheid).

In het gekozen voorkeursscenario “Venlo kansenstad uit de Strategische Visie worden de volgende voor de programmalijn Bereikbaarheid relevante ambities aangegeven:

  • Venlo heeft zich ontwikkeld tot een logistieke ‘hotspot’
  • Een uitstekende multimodale ontsluiting is een doorslaggevende vestigingsfactor
  • De binnenstad is goed bereikbaar, zowel met de auto als met het openbaar vervoer en heeft goede parkeervoorzieningen

De bereikbaarheid van Venlo en haar woon-, winkel- en werklocaties is een belangrijke vestigingsplaatsfactor voor bewoners en bedrijven. We profiteren hier als regio optimaal van, met positieve effecten op de aantrekkingskracht voor bedrijven, bezoekers en de werkgelegenheid.
In de regio Venlo, waar met logistiek en met de transport genererende agrofood en maakindustrie veel geld wordt verdiend, zal de belasting van de (boven)lokale infrastructuur in toekomst blijven toenemen. Dat geldt voor zowel weg, water als spoor. De logistieke stakeholders in de Regio Venlo werken onder de vlag van de Triple Helix organisatie SMART Logistics Centre Venlo [1] samen aan technische, digitale en menselijke innovatie. Via slimme oplossingen wordt snelheid en efficiëntie in de logistieke keten gerealiseerd, waarmee de stakeholders niet alleen zorgen voor een economisch concurrerende sector, maar tegelijkertijd voor duurzame oplossingen. Echter aanvullende investeringen in een robuuste infrastructuur blijven onmisbaar en we zullen het water en spoor nog beter moeten benutten. De uitdaging daarbij is om de belastende effecten van mobiliteit (o.a. geluidshinder, luchtkwaliteit) in balans te houden met de gewenste kwaliteit van leven. In 2019 blijven we dan ook samen met onze regionale partners lobby-inspanningen leveren richting hogere overheden.

Bij een afnemend aantal voorzieningen in wijken en dorpen is mobiliteit van belang om te voorkomen dat inwoners in een isolement raken. We streven daarom naar een bereikbare, verkeersveilige en toegankelijke regio en stad, zoveel mogelijk op basis van een schoon, duurzaam, stil en veilig mobiliteitssysteem voor personen én goederen. Trendsportal zal zich hier in 2019 als het mobiliteitsnetwerk van gemeente Venlo en Noord-Limburg voor blijven inzetten. De ingeslagen weg en werkwijze zullen worden voortgezet en in het verlengde van de in 2018 vastgestelde visie en ambitie zal de strategische agenda en uitvoeringsprogramma verder worden opgepakt, waarbij duurzaamheid een centrale rol vervult, onder andere door het toepassen van de Venlo principes.

In het coalitieakkoord Venlo ‘Samen Venlo Veranderen’, 2018 – 2022 worden de volgende relevante ambities aangegeven:

  • Het gemeentebestuur dient dichter bij de inwoners van Venlo te staan. Uitwerking van het coalitieakkoord op hoofdlijnen zal daarom plaatsvinden met alle betrokkenen in de hele gemeente
  • Inwoners worden en meer en beter betrokken bij planvorming
  • Stimuleren van bewonersinitiatieven wordt een kernactiviteit van onze gemeente
  • Bestuurlijke onderwerpen hangen met elkaar samen en moeten dus, sterker dan voorheen, integraal worden aangepakt
  • Betrouwbaar en transparant bestuur. Verloren vertrouwen gaan we terugwinnen
  • Een open bestuurscultuur, waarbij het samenspel tussen coalitie en oppositie wordt versterkt door  middel van een constructieve dialoog met de raad.
  • Verdere benutting van de regionale samenwerkingsverbanden
  • Gestalte geven aan intensieve samenwerking in de Euregio op het gebied van duurzaamheid, werkgelegenheid, cultuur en toerisme.
  • Stabiliteit in de ambtelijke organisatie door verdere uitvoering van de ingezette organisatievorm
  • De samenwerking met Venray en Horst aan de Maas op het gebied van bedrijfsvoering wordt verder uitgerold
  • Goed contact met inwoners vereist goede dienstverlening. We spelen flexibel in op klantwensen. Digitale dienstverlening en persoonlijk contact zijn beide belangrijk
  • We verbeteren en versimpelen het contact  met bedrijven. Goede dienstverlening draagt bij aan een gunstig vestigingsklimaat.
  • De gemeente verbetert de toegankelijkheid voor burgers bij klachten. Het bestuur neemt daarin een directe, duidelijke rol
  • De regionale woon- en retailopgave, ingegeven vanuit het provinciaal beleid krijgt invulling bij het (her)inrichten van onze ruimte
  • We realiseren voldoende (nieuwe) betaalbare, levensloopbestendige en duurzame woningen in alle kernen voor alle doelgroepen en de combinatie woon-zorg, zowel particuliere als sociale woningbouw
  • Wij constateren met de inwoners van Venlo misstanden als het gaat om huisvesting en pakken deze aan
  • Het wijkgericht werken krijgt meer ruimte
  • We gaan krachtiger sturen op veiligheid en handhaving, waarbij het verminderen van overlast prioriteit heeft
  • De onderlinge bereikbaarheid van wijken en kernen gaan we verbeteren en het parkeerbeleid wordt samen met mensen uit betrokken wijken bijgesteld.
  • De schaal van de buurt wordt de ‘leidende schaal’ bij het geven van impulsen aan ontwikkelingen in de leefwereld van onze inwoners
  • De verantwoordelijkheid voor de besteding van gemeentelijke middelen voor de eigen leefomgeving komt bij de inwoners te liggen. We stellen daartoe buurtbudgetten in
  • We geven bijzondere aandacht aan een toereikend aanbod van passende en betaalbare woningen voor studenten, starters, ouderen, mensen met een laag inkomen en arbeidsmigranten, óók in de kleine kernen
  • In plannen voor (woning)bouwprojecten krijgt duurzaamheid passende aandacht, in alle relevante aspecten (energieneutraliteit, mate van levensloopbestendigheid, waterhuishouding, enz.)
  • Misstanden inzake huisvesting worden streng aangepakt
  • We continueren de startersleningen

Dat betekent dat…..