Begroting 2019 - 2022

Financiering

Optimalisatie renteresultaten

Rentevisie
De gemeente Venlo volgt de rentevisies van enkele grote banken en volgt de ontwikkelingen op de kapitaal- en geldmarkt continu. De rente ontwikkeling laat zich namelijk, zoals de afgelopen jaren is aangetoond, erg moeilijk voorspellen. Wel worden de rente ontwikkelingen nauwlettend gevolgd via landelijke media, websites van enkele banken en wekelijkse rentenotitie’s van financiële dienstverleners.

Financieringspositie
In 2019 wordt als gevolg van benodigde herfinancieringen en nieuwe uitbreidings- en vervangingsinvesteringen een (her)financieringsbehoefte geraamd van circa € 45 miljoen. Voor circa € 24 miljoen kan hierin worden voorzien uit nog beschikbare financieringsmiddelen. Om gebruik te kunnen maken van de gunstige rentetarieven op korte financieringen wordt het restant met kasgeld gefinancierd.

Het restantbedrag van de opgenomen langlopende geldleningen zal eind 2019 circa € 270 miljoen bedragen. Hiervan is een bedrag van€ 11,2 miljoen onder dezelfde voorwaarden door verstrekt aan woningcorporaties.

In bijlage VIII is een geprognosticeerde balans opgenomen. Deze geeft onder andere inzicht in de financieringsstructuur en waaraan de gemeentelijke financieringsmiddelen zijn besteed.

Navolgende tabel geeft vier indicatoren aan waarmee de schuldpositie gemonitord wordt. In deze paragraaf worden onderstaande indicatoren individueel toegelicht. In de paragraaf Weerstandsvermogen vindt de interpretatie van de schuldindicatoren in samenhang en in de bredere context van de financiële positie plaats.

Schuldindicatoren

NL(1)
2016

Ref
gem(2)
2016

Rek
2017

Begr
2018

Begr
2019

Begr
2020

Begr
2021

Begr
2022

Solvabiliteitsratio

35%

28%

9%

7%

9%

11%

13%

14%

Schuldquote (netto schuld / exploitatie)

NB

NB

84%

81%

85%

81%

78%

77%

Schuldquote gecorrigeerd voor verstrekte leningen

69%

66%

75%

72%

77%

74%

70%

69%

Netto schuld gecorrigeerd voor verstrekte leningen per inwoner

€ 1.903

€ 2.469

€ 2.872

€ 3.051

€ 3.141

€ 3.012

€ 2.815

€ 2.841

Rentedruk (netto rentelasten / exploitatie)

NB

NB

2,82%

2,47%

2,47%

2,20%

2,25%

2,25%

1: Betreft de gerealiseerde gemiddelden van alle gemeenten in Nederland in 2016

2: Betreft de geraliseerde gemiddelden van alle gemeenten met een inwonertal tussen de 100.000 en 300.000

  • Solvabiliteitsratio 9%

De solvabiliteitsratio geeft inzicht in de weerbaarheid van de gemeente. Hoe hoger de solvabiliteitsratio, hoe hoger de weerbaarheid. Onder de solvabiliteitsratio wordt verstaan het eigen vermogen als percentage van het balanstotaal. Het eigen vermogen van een gemeente bestaat volgens artikel 42 BBV uit de reserves (zowel de algemene reserve als de bestemmingsreserves) en het resultaat uit het overzicht van baten en lasten. Uw raad heeft een streefwaarde van ≥ 20% vastgesteld.
De solvabiliteitsratio  voor 2019 wordt begroot op 9% en gaat zich meerjarig ontwikkelen naar 14%. Hoewel de stijgende tendens aangeeft dat het herstel van de financiële positie is ingezet, wordt de door uw raad vastgestelde streefwaarde van minimaal 20% binnen de huidige meerjarenraming nog niet bereikt. Bovendien liggen de solvabiliteit van gemeenten met een inwonertal tussen de 100.000-300.000 en het landelijk gemiddelde duidelijk hoger: 28% respectievelijk 35% De solvabiliteit kan o.a. worden verbeterd door ofwel meer reserves aan te gaan houden (sparen) ofwel door minder te investeren, waardoor de financieringsbehoefte lager wordt en er minder geleend hoeft te worden.

  • Schuldquote 85% en Schuldquote gecorrigeerd voor verstrekte leningen 77%

De schuldquote geeft aan hoe hoog de netto schuld is ten opzichte van de inkomsten. Hoe hoger de inkomsten, des te meer schulden een gemeente zou kunnen dragen. De netto schuld betreft het totaal aan schulden -/- de geldelijke bezittingen die niet zijn ingezet voor de publieke taak. Bij de inkomsten wordt uitgegaan van inkomsten vóór bestemming van reserves, omdat de inzet van reserves geen inkomsten zijn. Bij een schuldquote hoger dan 130% is sprake van zeer hoge schuld. De door Uw raad vastgestelde streefwaarde is < 130%. Volgens de VNG bevindt de schuldquote van een gemeente zich normaal tussen de 0% en 100%. De schuldquote ultimo 2019 wordt geraamd op 85% en neemt af tot 77% in 2022. Ten opzichte van de primaire begroting 2018-2021 liggen de schuldquotes een stuk lager. Deze afname wordt enerzijds veroorzaakt doordat er minder geld hoeft te worden geleend als gevolg van dalende investeringsuitgaven, er € 32,8 miljoen aan middelen is ontvangen voor de verkoop van de parkeergarages en doordat er meer wordt gespaard vanuit de exploitatie. Anderzijds zijn de inkomsten toegenomen, waardoor de schuld relatief kleiner is geworden.

Naast bovenstaande zijn er nog twee factoren die van invloed zijn op de schuldquote en bij de analyse betrokken moeten worden: de uitleenquote en het kengetal grondexploitatie. De uitleenquote bestaat uit de uitgeleende gelden als aandeel van de inkomsten. In Venlo is die 8%. De schuldquote gecorrigeerd voor verstrekte leningen komt daarmee uit op 77%. Het kengetal grondexploitatie bestaat uit de voorraad bouwgrond (inclusief bouwgrond in exploitatie en overige voorraden) als aandeel van de inkomsten en 2%. Op grond hiervan zou je kunnen stellen dat de effectieve schuldquote 75% is (85% - 8% -2%). Immers voor de uitgeleende gelden wordt rente en aflossing ontvangen, waardoor de hiervoor aangetrokken leningen niet op de exploitatie drukken. En met de verkoop-opbrengsten van de voorraad bouwgrond kunnen leningen worden afgelost. Anderzijds is het zo dat er over de uitgeleende gelden en de voorraad bouwgrond ook risico wordt gelopen. Dit is de reden waarom de uitleenquote en het kengetal grondexploitatie niet rechtstreeks met de schuldquote worden verrekend maar apart in beeld worden gebracht.

  • Netto schuld gecorrigeerd voor verstrekte leningen per inwoner € 3.141

Deze indicator betreft de netto schuld gecorrigeerd voor verstrekte leningen afgezet tegen het aantal inwoners (n.b.: voor de vergelijkbaarheid van de kengetallen met referentie gemeenten en landelijke gemiddelden is gerapporteerd op de Netto schuld gecorrigeerd voor verstrekte leningen in plaats van de Netto schuld). Ten opzichte van het landelijk gemiddelde en de referentiegemeenten is de netto schuld gecorrigeerd voor verstrekte leningen per inwoner relatief hoog. De verwachting is dat deze gaat afnemen tot € 2.841 in 2022.

  • Rentedruk 2,47%

De rentedruk geeft de netto rentelasten weer ten opzichte van de inkomsten vóór bestemming van reserves. Deze indicator geeft weer welk deel van de exploitatie gebonden is door het betalen van rente. Volgens de financiële barometer, een financiële stresstest die in ontwikkeling is bij een landelijke overleg groep van financiële beleidsmakers van 100.000+ gemeenten, is een rentedruk tussen de 1% en 3% normaal voor een gemeente.